9.00
Po Lesie: Spacer Edukacyjny wokół Rezerwatu Grabicz
Miejska Biblioteka Publiczna, Wileńska 32
Spacer z Natalią Kisiel i Krzysztofem Mrozem, studentami Sekcji Botaniki Leśnej Koła Naukowego Leśników SGGW w Warszawie.
Zapisy w bibliotece (zapisy@znaczenia.pl).
Natalia Kisiel

Krzysztof Mróz

11.00
Beskid Bez Kitu
Miejska Biblioteka Publiczna, Wileńska 32
Spotkanie i warsztaty dla dzieci z Marią Strzelecką – autorką książki Beskid bez kitu.
Zapisy w bibliotece (zapisy@znaczenia.pl).
Maria Strzelecka

Doktor sztuk plastycznych, malarka, ilustratorka, autorka książek dla dzieci: „Beskid bez kitu”, „Beskid bez kitu. Zima”, „Hajda. Beskid bez kitu”, „Simona” i „Nikifor”, a także filmów animowanych. Wykładowczyni warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Dzieli życie między Warszawę i Beskid Niski. Zdobywczyni wielu nagród, m.in.: Nagrody Literackiej m.st. Warszawy, Nagrody im. Ferdynanda Wspaniałego oraz kilkukrotnie nagrody w konkursie Książka Roku Polskiej Sekcji IBBY.
15.00
Czy Kamienie Musiały Polecieć?
Stara Elektrownia, Daszyńskiego 3
O wypieraniu i przywracaniu pamięci z reporterką i pisarką Anetą Prymaką-Oniszk i Anatolem Wapem, Dyrektorem Centrum Kultury Białoruskiej w Białymstoku, rozmawia dziennikarka Paulina Siegień
Aneta Prymaka-Oniszk

Reporterka, pisarka. Autorka książek: „Kamienie musiały polecieć. Wymazywana przeszłość Podlasia” (2024) i „Bieżeństwo 1915. Zapomniani uchodźcy” (2016) oraz współautorka zbiorów: „Ludowa historia kobiet” (2023) i „Białoruś. Ojczyzna dobrej jakości ” (2020).
Laureatka Nagrody Historycznej „Polityki” im. Mariana Turskiego, Grand Press Czytelników – Reporterska Książka Roku 2024, Nagrody Literackiej im. Wiesława Kazaneckiego, Książki Roku 2016 Warszawskiej Premiery Literackiej, nominowana do Nagrody Literackiej NIKE, Nagrody Literackiej Europy Środkowej ANGELUS, Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego, Nagrody Literackiej m.st. Warszawy i Nagrody Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego. Od 2014 roku prowadzi stronę internetową biezenstwo.pl. Obecnie mieszka w Białymstoku.
Anatol Wap

Historyk, wieloletni pracownik administracji samorządowej, działacz w środowisku białoruskiej mniejszości narodowej. Jest absolwentem studiów historycznych na Wydziale Humanistycznym Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku. Pracował m.in. w Dziale Gromadzenia i Opracowywania Zbiorów Muzeum Wojska w Białymstoku oraz na Stanowisku Terenowym Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. W latach 1999-2019 pracował w urzędzie marszałkowskim – najpierw w Departamencie Edukacji i Kultury, a od 2008 r. tworząc i kierując Departamentem Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Od 2019 r. pracował w Muzeum Podlaskim w Białymstoku, a od 1 stycznia 2024 r. pełni funkcję dyrektora Centrum Kultury Białoruskiej w Białymstoku. Swoją aktywność w środowisku białoruskiej mniejszości narodowej realizował m. in. poprzez działalność w Białoruskim Towarzystwie Historycznym, organizowanie konferencji naukowych, przygotowywanie wydawnictw, współpracę z licznymi organizacjami mniejszości białoruskiej, dyplomację publicznę i kulturalną. Od lat zaangażowany był w tworzenie zbiorów Białoruskiego Towarzystwa Historycznego, a obecnie Archiwum Białoruskiego w Centrum Kultury Białoruskiej. Anatol Wap prowadził także aktywną działalność naukową.
Paulina Siegień

Dziennikarka i redaktorka. Z wykształcenia etnografka, rosjoznawczyni i filolożka rosyjska. Absolwentka Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu. Od 2024 roku redaktorka strony Nowa Europa Wschodnia. Jako dziennikarka stale współpracuje z „Krytyką Polityczną” i Newsweekiem. Autorka książki Miasto bajka. Wiele historii Kaliningradu, za którą otrzymała Nagrodę Conrada oraz nominację do Nagrody Ambasador Nowej Europy.
16.30
Dmuchawcobranie
Stara Elektrownia, Daszyńskiego 3
Czyta i śpiewa białoruski poeta i tłumacz literatury Andrej Chadanowicz.
Andrej Chadanowicz

Andrej Chadanowicz, urodzony w Mińsku poeta i tłumacz, w styczniu rozpoczął swój roczny pobyt rezydencyjny we Wrocławiu w ramach programu Międzynarodowej Sieci Miast Schronienia ICORN, którego operatorem jest Wrocławski Dom Literatury. Celem programu jest pomoc artystom, którzy ze względu na polityczne prześladowania nie mogą bezpiecznie żyć i tworzyć w swoich krajach.
Andrej Chadanowicz jest absolwentem Wydziału Filologicznego Białoruskiego Uniwersytetu Państwowego, a do 2021 roku był również wykładowcą na macierzystej uczelni. W wyniku represji politycznych został zmuszony do opuszczenia Białorusi. Pozbawiony możliwości nauczania tam literatury, założył kanał na YouTube, na którym publikuje swoje wykłady. Nagrał także przetłumaczoną przez siebie płytę Jacka Kaczmarskiego „Mury”, a jego wersja tytułowego utworu stała się jedną z czołowych piosenek białoruskich protestów.
Jest autorem 11 tomów poetyckich i książki poetyckiej dla dzieci. W Polsce ukazał się zbiór jego wierszy „Święta nowego rocku” oraz „Zabawy fantomowe”, a tłumaczami jego poezji byli Adam Pomorski, Leszek Engelking i Bohdan Zadura. Na świecie jego twórczość doczekała się przekładu na 12 języków. On sam tłumaczył na białoruski z polskiego (m. in. Kochanowskiego, Mickiewicza, Norwida, Szymborską), francuskiego (Rimbauda, Apollinaire’a, Baudelaire’a), ukraińskiego (Żadana, Andruchowycza), angielskiego (Dickinson, Audena, Yeatsa) i rosyjskiego (Mandelsztama, Majakowskiego, Brodskiego).
Należy do Związku Białoruskich Pisarzy, a także do Białoruskiego PEN Clubu, którego w latach 2008-2017 był prezesem. Wielokrotnie nagradzany, za swoje tłumaczenia literatury polskiej otrzymał Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” oraz Nagrodę Polskiego PEN Clubu. Był również laureatem Nagrody im. Carlosa Shermana za przekład poezji Charlesa Baudelaire’a na język białoruski, Nagrody im. Natalii Arsienniewej za tom „Szkoła trawy” i Nagrody Rzeczpospolitej im. Jerzego Giedroycia. Przez sześć lat pełnił także rolę jurora w Międzynarodowej Kapitule Nagrody im. Wisławy Szymborskiej (2016-2021).
18.00
Niektóre Historie Płyną Jak Rzeki
Stara Elektrownia, Daszyńskiego 3
Pokazy filmów studentów Szkoły Filmowej w Łodzi, wstęp Andrzej Dąbrowski, kurator cyklu.
Repertuar
1. ARENA – reż. Martin Rath – 2013 r. – 23 min
Młody autostopowicz zostaje przygarnięty przez Bieszczadników. Zafascynowany charyzmą ludzi i dzikością tego miejsca, postanawia poddać się próbie, by stać się częścią górskiej wspólnoty. Pozostaje tylko pytanie: czy przynależność ma sens, jeśli dla niej trzeba porzucić własną drogę?
2. KAŻDY KOGOŚ ZABIŁ – reż. Angelika Cygal – 2024 r. – 18 min
Mieszkańcy wsi otoczonej mglistymi górami odprawiają magiczne rytuały. Kiedy Florek i jego krowa zostają rozdzieleni, chłopiec robi wszystko, aby ją odzyskać.
3. MOJA MAMA – reż. Agnieszka Popińska – 2024 r. – 13 min
Krótka, żartobliwa ale poruszająca historia o kłótniach, dorastaniu i relacji mamy z córką.
4. TY RZEKO – reż. Izabela Zubrycka – 2024 r. – 10 min
Portret rzeki. Wraz z nią wędrujemy po świecie natury, rytuałów i wyobraźni. Nurt rzeki przenika się z nurtem ludzkiego życia. O czym zatem śpiewa rzeka?
5. DZIWY MÓRZ GŁĘBOKICH – reż. Tymon Albrzykowski – 2010 r. – 4 min
Film wycinankowy o tematyce science fiction, zabierający nas w świat dziewiętnastowiecznych grafik. Opowiada o fantastycznej wyprawie łodzią podwodną w głębiny oceanu w celu uratowania połkniętej przez rybę kobiety. Okazuje się jednak , że morskie głębiny kryją o wiele więcej tajemnic…
6. OSTATNI CZŁOWIEK NA ZIEMI – reż. Joanna Zybul – 2023 r. – 4 min
Krótki film animowany. Główny bohater zostaje sam na świecie. Przechadzając się po pustym mieście, rozważa nad tym co go czeka.
Andrzej Dąbrowski

Absolwent PWSFTviT im. L. Schillera w Łodzi. Montażysta filmów fabularnych i dokumentalnych nagradzanych na festiwalach w Polsce i poza granicami naszego kraju. Zanim związał swoje życie zawodowe z filmem, studiował leśnictwo, kręcił teledyski zespołom polskiej sceny alternatywnej,
do tej pory gra w jednym z nich (Organizm). Wykładowca montażu filmowego w PWSFTviT w Łodzi. Członek Polskiego Stowarzyszenia Montażystów i Polskiej Akademii Filmowe.
20.00
Koncert Sw@da x Niczos
Miejski Dom Kultury, Mariańska 7
Projekt dofinansowany z budżetu województwa mazowieckiego.
Bilety dostępne w kasie MDK w Wołominie oraz w serwisie biletyna.pl.
Sw@da x Niczos

Sw@da x Niczos to unikatowa, basowa opowieść Sw@dy – polsko-kolumbijskiego producenta i Niczos – niezwykle utalentowanej wokalistki i raperki z Podlasia, która współtworzy klubowe aranżacje, wzbogacając je o elementy tradycyjnego śpiewu oraz rapu w mikrojęzyku podlaskim. Pochodzące z Podlasia duo odwołuje się mocno do magii swojego miejsca, ale tradycyjne pierwiastki zestawia z baile funkiem, afrobeatami, brzmieniami jersey club a nawet przesterowanymi brzmieniami phonku. Ich wędrówka jest celem w samym sobie, zderzaniem tego, co niezderzalne.
Za swój debiutancki album #INDAWOODS zostali nominowani do nagrody Fryderyk, na którym na nowo zdefiniowali pogranicze i wyznaczyli szlak nowego gatunku, który określają mianem Podlasie Bounce. Niewiele brakowało, a reprezentowaliby Polskę na Eurowizji 2025.
21.00–23:00
Poezjofon
Nocna linia poetycka z Andrejem Chadanowiczem, Agatą Jabłońską, Joanną Mueller i Adamem Pluszką. Zadzwoń na numer 519 723 455, a dyżurni poeci przeczytają Ci wiersz na dobranoc wprost do uszka i do łóżka.
Andrej Chadanowicz

Andrej Chadanowicz, urodzony w Mińsku poeta i tłumacz, w styczniu rozpoczął swój roczny pobyt rezydencyjny we Wrocławiu w ramach programu Międzynarodowej Sieci Miast Schronienia ICORN, którego operatorem jest Wrocławski Dom Literatury. Celem programu jest pomoc artystom, którzy ze względu na polityczne prześladowania nie mogą bezpiecznie żyć i tworzyć w swoich krajach.
Andrej Chadanowicz jest absolwentem Wydziału Filologicznego Białoruskiego Uniwersytetu Państwowego, a do 2021 roku był również wykładowcą na macierzystej uczelni. W wyniku represji politycznych został zmuszony do opuszczenia Białorusi. Pozbawiony możliwości nauczania tam literatury, założył kanał na YouTube, na którym publikuje swoje wykłady. Nagrał także przetłumaczoną przez siebie płytę Jacka Kaczmarskiego „Mury”, a jego wersja tytułowego utworu stała się jedną z czołowych piosenek białoruskich protestów.
Jest autorem 11 tomów poetyckich i książki poetyckiej dla dzieci. W Polsce ukazał się zbiór jego wierszy „Święta nowego rocku” oraz „Zabawy fantomowe”, a tłumaczami jego poezji byli Adam Pomorski, Leszek Engelking i Bohdan Zadura. Na świecie jego twórczość doczekała się przekładu na 12 języków. On sam tłumaczył na białoruski z polskiego (m. in. Kochanowskiego, Mickiewicza, Norwida, Szymborską), francuskiego (Rimbauda, Apollinaire’a, Baudelaire’a), ukraińskiego (Żadana, Andruchowycza), angielskiego (Dickinson, Audena, Yeatsa) i rosyjskiego (Mandelsztama, Majakowskiego, Brodskiego).
Należy do Związku Białoruskich Pisarzy, a także do Białoruskiego PEN Clubu, którego w latach 2008-2017 był prezesem. Wielokrotnie nagradzany, za swoje tłumaczenia literatury polskiej otrzymał Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” oraz Nagrodę Polskiego PEN Clubu. Był również laureatem Nagrody im. Carlosa Shermana za przekład poezji Charlesa Baudelaire’a na język białoruski, Nagrody im. Natalii Arsienniewej za tom „Szkoła trawy” i Nagrody Rzeczpospolitej im. Jerzego Giedroycia. Przez sześć lat pełnił także rolę jurora w Międzynarodowej Kapitule Nagrody im. Wisławy Szymborskiej (2016-2021).
Agata Jabłońska

Z wykształcenia historyczka sztuki – na co dzień tworzy wiersze, książki artystyczne, tkaniny, obiekty i zdjęcia, prowadzi warsztaty i wędruje. Pracuje w Muzeum Narodowym w Krakowie. Jest autorką „Raportu wojennego” (2017), „dla moich dziewczyn” (2021) i tomu „Księżyc Grzybiarek” (2023), jej wiersze znalazły się m. in w antologiach: „Biji Rojava!” (2019), „Jak długo będziemy musieli” (2020), „Poetki na czasy zarazy” (2021), „Żeby ten wiersz był pudełkiem zapałek. Obiektywizm w polskiej poezji” (2024) oraz „Antologii KONTENTU” (2021). Związana z nieregularnikiem Stoner Polski. Jej twórczość zyskała uznanie zarówno wśród czytelników, jak i krytyków. „Raport wojenny” uhonorowany został Nagrodą im. Kazimiery Iłłakowiczówny za najlepszy debiut poetycki oraz Wrocławską Nagrodą Poetycką „Silesius”. „Księżyc Grzybiarek”, który został wyróżniony przez kapitułę Festiwalu Literackiego Znaczenia jest również nominowany do XII Nagrody im. Wisławy Szymborskiej.
Joanna Mueller

Urodziła się w 1979 roku w Pile. Poetka, eseistka, redaktorka. Wydała tomy poetyckie: „Somnambóle fantomowe” (2003), „Zagniazdowniki/Gniazdowniki” (2007, nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia), „Wylinki” (2010), „intima thule”(2015, nominacje do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy i do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius), „Waruj”(poemiks wraz z Joanną Łańcucką, 2019; nominacja do Silesiusa i Nagrody Szymborskiej), „Hista & her sista”(2021, nominacja do Silesiusa) oraz „trule”(2023), a także dwie książki eseistyczne: „Stratygrafie” (2010, nagroda Warszawska Premiera Literacka) i „Powlekać rosnące” (2013). Pisze również dla dzieci – jest autorką zbioru wierszy „Piraci dobrej roboty”(2017) oraz bajek kamishibai („Szkoła Czi-Tam”, 2015; „Niewidka i Zobaczysko” z J. Łańcucką, 2023) i w formie multimedialnej („Hurra, cyrk!”). W 2023 roku została laureatką Silesiusa za całokształt pracy twórczej. Współredaktorka książek: „Solistki. Antologia poezji kobiet (1989–2009)”(2009) oraz „Warkoczami. Antologia nowej poezji”(2016). Członkini stowarzyszenia Wspólny Pokój. Mieszka w Warszawie.
Adam Pluszka

Poeta, prozaik, tłumacz, redaktor. Autor kilku tomów wierszy, powieści oraz książki Wte i wewte. Z tłumaczami o przekładach (Gdańsk 2016). Nominowany m.in. do Paszportu „Polityki”, Nagrody Literackiej Gdynia oraz Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej „Silesius”. Tłumaczył m.in. Stefana Themersona, Johnny’ego Casha, Sue Townsend, Lorrie Moore, Amandę Montell, Elliota Page’a, Ernesta Hemingwaya, Oceana Vuonga, a także wiersze Sylvii Plath, Doris Lessing, Williama Cowpera, Jonathana Swifta, Emily Brontë, Alfreda Tennysona czy Rudyarda Kiplinga. Zredagował kilkadziesiąt książek, w tym Jaume Cabré, Josepha Conrada, Jamesa Joyce’a, Georges’a Pereca, Urszuli Zajączkowskiej, Inger Christensen czy F. Scotta Fitzgeralda. Kierownik redakcji w Wydawnictwie Marginesy. Mieszka w Warszawie.
9.00
Po Lesie: Spacer Edukacyjny do Białych Błot
Miejska Biblioteka Publiczna, Wileńska 32
Spacer z Natalią Kisiel i Krzysztofem Mrozem, studentami Sekcji Botaniki Leśnej Koła Naukowego Leśników SGGW w Warszawie.
Zapisy w bibliotece (zapisy@znaczenia.pl).
Natalia Kisiel

Krzysztof Mróz

11.00
Rzeczy i Ludzie
Fundacja ODA, Al. Armii Krajowej 43
Śniadanie z Fundacją Oda i laureatem Nagrody Znaczenia 2025, na którym mieszkańcy Wołomina opowiedzą o swoich osobistych historiach związanych z przedmiotami. Spotkanie z udziałem Prezeski Fundacji Danuty Michalik i dziennikarza radiowego Piotra Szymona Łosia.
Andrzej Dybczak

Antropolog, pisarz, dokumentalista. „Las Duchów” jest jego trzecią książką. Wcześniej wydał „Gugarę”, literacki reportaż ze spotkania z ewenkijskimi pasterzami reniferów (Nagroda Kościelskich 2012) oraz zbiór dotyczących spraw bardziej osobistych opowiadań pt. „Pan wszystkich krów” (nominowany do Nagrody Nike 2018). Jako współtwórca pełnometrażowego dokumentu pt. „Gugara” został nagrodzony m.in. Złotym Lajkonikiem na Krakowskim Festiwalu Filmowym. Pochodzi z Krynicy Górskiej, mieszka z rodziną w Krakowie. Nominowany do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego 2025.
Piotr Szymon Łoś

Od urodzenia mieszkaniec Wołomina, wieloletni dziennikarz radiowy, zajmujący się służbowo i z pasji m.in. historią, kulturą oraz tradycjami szeroko pojętego Mazowsza, w tym powiatu wołomińskiego. Uczestnik konferencji naukowych i popularno-naukowych na temat dziejów polskiego ziemiaństwa, autor książki “Szkice do portretu ziemian polskich XX wieku”, jak też artykułów w periodykach naukowych oraz w prasie ogólnopolskiej i lokalnej. Uważa, że każde korzenie człowieka kształtują go na całe życie, a ich znajomość pomaga lepiej zrozumieć siebie i rodzinę jako drobnego elementu procesu historycznego. Z rzeczy przyziemnych: nigdy nie pogardzi sernikiem oraz herbatką – w końcu galicyjskie związki do czegoś zobowiązują
Danuta Michalik

Muzealniczka, pedagog, działaczka społeczna, prezeska Fundacji ODA, której głównym celem jest ochrona i popularyzacja historii Wołomina, założycielka Izby Muzealnej Wodiczków, organizatorka wieczorów historyczno-muzycznych pod nazwą Twoja i moja historia, cyklicznych koncertów dla najmłodszych tzw. Podwieczorków muzycznych dla dzieci, lekcji muzealnych dla uczniów, pomysłodawczyni takich projektów jak Magnolia symbolem Wołomina, Wołominek szlakiem przodków, Dawne ulice Wołomina, spacerów historycznych po Wołominie, cyklicznych spotkań pod nazwą O ludziach, ulicach i domach, których nie ma, autorka licznych artykułów do Rocznika Wołomińskiego.
13.00
Małe Ojczyzny i Pamięć o Człowieku
Stara Elektrownia, Daszyńskiego 3
Z Ewą Mańkowską, autorką książki Hanna i Dorota i Piotrem Lachem rozmawia Elżbieta Szymańska.
Ewa Mańkowska

Krakowianka, absolwentka Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i Wydziału Malarstwa Uniwersytetu Tsukuba w Japonii. Artystka malarka, autorka i uczestniczka kilkudziesięciu wystaw indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą. Redaktorka prowadzącą serie książek Wydawnictwa EMG, m.in.: Architektura jest najważniejsza, Ktoś, nie coś, Żydowscy obywatele Krakowa. Trzykrotnie wyróżniona Nagrodą Krakowa Miasta Literatury UNESCO jako redaktorka i autorka. Współorganizatorka Międzynarodowego Festiwalu Kryminału Wrocław i Bruno Schulz. Festiwalu we Wrocławiu oraz organizatorka mobilnego Festiwalu Naturocentrycznego „Ktoś, nie coś”.
Piotr Lach

Urodzony 13 stycznia 1980 r. w Wołominie. Absolwent I Liceum Ogólnokształcącego w Wołominie oraz Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej. Laureat nagrody Fiata za najlepszą pracę magisterską. Autor i współautor kilku patentów z zakresu sterowania i detekcji łuków w plazmie. Obecnie pełni funkcję zastępcy kierownika działu rozwojowego oraz lidera zespołu programistów w dużej firmie. Żonaty, ojciec trójki dzieci. Miłośnik biegania i nowych technologii, a przede wszystkim – od kilku lat – entuzjasta, zapalony badacz i propagator historii Wołomina. Przewodnik spacerów historycznych po mieście, autor artykułów w Roczniku Wołomińskim, współtwórca portalu Stary Wołomin na fotografiach oraz serii filmów dokumentalnych o Wołominie.
Elżbieta Szymańska

Polonistka i animatorka kultury, od 2014 roku związana z Mazowieckim Instytutem Kultury
w Warszawie. Kuratorka literacka Festiwalu Sztuki Kobiet PERSONA, koordynatorka i współkuratorka Festiwalu literackiego ZNACZENIA w Wołominie. Autorka programów i wydarzeń z zakresu edukacji literackiej i językowej (m.in. „Chrzęsne chrzęści polszczyzną” i „Hrabal na Elektoralnej”). Dyrektorka programowa 1. edycji Festiwalu Szczebrzeszyn – Stolica Języka Polskiego 2015, od 2021 dyrektorka artystyczna festiwalu Horyniec-Zdrój Art. Festiwal, od 2021 w radzie programowej Festiwalu Horroru i Kryminału Kryminalia Lubyckie.
14.30
Moje Drogi po Syberii
Stara Elektrownia, Daszyńskiego 3
Z podróżnikiem Piotrem Maciejukiem rozmawia Michał Milczarek, spotkanie połączone z pokazem slajdów i słuchaniem listy festiwalowej Bartka Chacińskiego inspirowanej Lasem duchów.
Piotr Maciejuk

Jestem twórcą pojedynczych egzemplarzy mebli i form użytkowych od 25 lat. Moje prace nierzadko składają się z kilkuset elementów, tworząc złożone formy. Jako mieszkaniec wsi z wyboru od 30 lat, z zamiłowaniem wykonuję prace nawiązujące do świata natury. Jestem również podróżnikiem, głównie po Syberii i Azji Centralnej. W trakcie kilkunastu wypraw, głównie w pojedynkę (choć także zorganizowałem kilka wypraw grupowych) odwiedziłem Ural południowy, Chakasję, przepłynąłem lokalnym statkiem ok. 1500 km Jenisejem, Płw. Jamał, trzykrotnie Bajkał (który przepłynąłem także trzy razy kutrem), Jakucję płynąc Leną na odcinku ok. 3000 km, Kamczatkę, dwukrotnie Mongolię i Kazachstan. Śmiało mogę przyjąć, że podróżując po Syberii okrążyłem Ziemię ponad dwa razy. Te rejony charakteryzują się magnetyczną dla mnie pustką, potęgą sił natury, specyficzną i harmonijną postawą człowieka do otaczającego go ogromu
przyrody.
Michał Milczarek

Wykładowca w Instytucie Filologii Wschodniosłowiańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor książek na temat filozofii rosyjskiej “Z martwych was wskrzesimy. Filozofia Nikołaja Fiodorowa” i “Drzewo życia. Fenomen Wasilija Rozanowa”, a także eseju “Donikąd. Podróże na skraj Rosji”, za który otrzymał nagrodę Krakowskiej Książki Miesiąca, nominację do Nagrody Literackiej Gdynia, nominację do Nagrody im. Macieja Kuczyńskiego i nominację w konkursie na książkę roku National Geographic. W przedwojennej Rosji spędził 3 lata, błąkając się od Czeczenii po Czukotkę. Pasł owce w Kałmucji i renifery na Uralu Polarnym.
Bartek Chaciński

Redaktor działu kultury „Polityki”, dziennikarz muzyczny, członek Rady Języka Polskiego. Współpracuje z Polskim Radiem, prowadzi blog muzyczny Polifonia. Opublikował m.in. serię Słowników najmłodszej polszczyzny (Znak) oraz książkę Wyż nisz o tym, gdzie się podziały subkultury młodzieżowe. Urodził się w Wołominie.
16.00
Patrz pod nogi. O zbieraniu rzeczy
Stara Elektrownia, Daszyńskiego 3
Wydarzenie tłumaczone na PJM
Z autorką Korą Teą Kowalską rozmawia Urszula Zajączkowska.
Kora Tea Kowalska

Archeolożka i kulturoznawczyni, wykładowczyni akademicka, pisarka. Zajmuje się teorią i praktyką kolekcjonerstwa, historią kultury materialnej, wzornictwa oraz dokumentacją zabytków powojennego modernizmu. Kolekcjonerka rzeczy wyrzuconych i nieoczywistych, z których tworzy instalacje i wystawy. Zajmuje się ekspertyzą antyków w programie telewizyjnym, a w sieci publikuje jako @odrzeczysklad. W 2024 roku wydała książkę “Patrz pod nogi. O zbieraniu rzeczy” w Wydawnictwie Karakter, nominowaną do Literackiej Nagrody Nike i Nagrody Literackiej Gdynia.
Urszula Zajączkowska

Poetka, botaniczka, profesor SGGW.
Autorka 3 tomów poezji i zbioru esejów. Inicjatorka Festiwalu Znaczenia. Ostatnio napisała libretto do opery pt. „Szczur i Drzewo”, której premiera będzie miała podczas tegorocznej Warszawskiej Jesieni w Warszawskiej Operze Kameralnej.
18.00
Wręczenie nagrody Znaczenia
Stara Elektrownia, Daszyńskiego 3
Wydarzenie tłumaczone na PJM
Wręczenie nagrody i spotkanie z jej laureatem Andrzejem Dybczakiem, autorem książki Las duchów.
Rozmowę prowadzi Zofia Król, czyta Krystyna Czubówna.
Wręczenie nagrody dla zwycięzcy Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego Festiwalu Literackiego Znaczenia.
Andrzej Dybczak

Antropolog, pisarz, dokumentalista. „Las Duchów” jest jego trzecią książką. Wcześniej wydał „Gugarę”, literacki reportaż ze spotkania z ewenkijskimi pasterzami reniferów (Nagroda Kościelskich 2012) oraz zbiór dotyczących spraw bardziej osobistych opowiadań pt. „Pan wszystkich krów” (nominowany do Nagrody Nike 2018). Jako współtwórca pełnometrażowego dokumentu pt. „Gugara” został nagrodzony m.in. Złotym Lajkonikiem na Krakowskim Festiwalu Filmowym. Pochodzi z Krynicy Górskiej, mieszka z rodziną w Krakowie. Nominowany do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego 2025.
Zofia Król

Redaktorka naczelna i redaktorka działu literackiego internetowego magazynu o kulturze “Dwutygodnik”, krytyczka literacka, literaturoznawczyni, doktorka filozofii. Autorka książki „Powrót do świata. Dzieje uwagi w filozofii i literaturze XX wieku” (2013). Jurorka Nagrody im. Witolda Gombrowicza oraz Nagrody Literackiej im. Wiesława Kazaneckiego.
Krystyna Czubówna

Dziennikarka, prezenterka programów informacyjnych, niezrównana lektorka filmów przyrodniczych i audycji radiowych. Jedna z najpopularniejszych prezenterek, czego dowodem są liczne nagrody przyznawane jej przez widzów. Przez wiele lat współpracowała w TVP 2
z Panoramą. Otrzymała tytuł Mistrza Mowy Polskiej w programie pod patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Nagrała kilkadziesiąt audiobooków.
19.00
My i ludzie stamtąd
Mazowiecki Instytut Kultury, Elektoralna 12
Wydarzenie tłumaczone na PJM
Z laureatem Nagrody Znaczenia Andrzejem Dybczakiem rozmawia Elżbieta Szymańska.
Andrzej Dybczak

Antropolog, pisarz, dokumentalista. „Las Duchów” jest jego trzecią książką. Wcześniej wydał „Gugarę”, literacki reportaż ze spotkania z ewenkijskimi pasterzami reniferów (Nagroda Kościelskich 2012) oraz zbiór dotyczących spraw bardziej osobistych opowiadań pt. „Pan wszystkich krów” (nominowany do Nagrody Nike 2018). Jako współtwórca pełnometrażowego dokumentu pt. „Gugara” został nagrodzony m.in. Złotym Lajkonikiem na Krakowskim Festiwalu Filmowym. Pochodzi z Krynicy Górskiej, mieszka z rodziną w Krakowie. Nominowany do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego 2025.
Elżbieta Szymańska

Polonistka i animatorka kultury, od 2014 roku związana z Mazowieckim Instytutem Kultury
w Warszawie. Kuratorka literacka Festiwalu Sztuki Kobiet PERSONA, koordynatorka i współkuratorka Festiwalu literackiego ZNACZENIA w Wołominie. Autorka programów i wydarzeń z zakresu edukacji literackiej i językowej (m.in. „Chrzęsne chrzęści polszczyzną” i „Hrabal na Elektoralnej”). Dyrektorka programowa 1. edycji Festiwalu Szczebrzeszyn – Stolica Języka Polskiego 2015, od 2021 dyrektorka artystyczna festiwalu Horyniec-Zdrój Art. Festiwal, od 2021 w radzie programowej Festiwalu Horroru i Kryminału Kryminalia Lubyckie.
Playlista muzyczna
Festiwalowi towarzyszy inspirowana Lasem duchów playlista muzyczna przygotowana przez Bartka Chacińskiego z tygodnika „Polityka”, dostępna od 15.09.2025 w serwisach streamingowych: Deezer, Spotify, Tidal, Apple Music.
Bartek Chaciński

Redaktor działu kultury „Polityki”, dziennikarz muzyczny, członek Rady Języka Polskiego. Współpracuje z Polskim Radiem, prowadzi blog muzyczny Polifonia. Opublikował m.in. serię Słowników najmłodszej polszczyzny (Znak) oraz książkę Wyż nisz o tym, gdzie się podziały subkultury młodzieżowe. Urodził się w Wołominie.